Yaradılış gayesinin tezahüründe Hakk ile halkın irtibatı;
Dünya imtihanı.
Darlıkla bolluk, varlıkla yokluk, nikmetle nimet içinde bir belâ mahali.
Hayrı şerden, şükrü şirkten, mümini münafıktan ayıran bir sınama vasıtası.
Hz. Musa ve kavminin Firavun’un baskı ve zulmüne göğüs germesi.
Hz. Süleyman’ın her türlü nimet karşısında Rabb’ine “beni salih kullarından eyle” diye yalvarması.
Hz. İbrahim’in Mina’da en kıymetlisiyle Allah’ın emrine ram olması.
Sabır çağlayanı Hz. Eyyüb’ün her türlü belâ karşısında “Sen merhametlilerin en merhametlisisin“ diyerek her şeyi Rabb’ine bırakması.
Hz. Muhammed’in “bir elime kameri, bir elime şemsi versenizde asla davamdan dönmem” demesi.
Ashab-ı Uhdûd’da ateşin içinde yanmaya talip olanların Rabb’lerinden vazgeçmemesi.
Kurtuluşa erenler ile Kevser’de cem olma hayali.
Livaü’l-Hamd Sancağı altında Alemlerin Efendisi ile toplanma gayesi.
Allah’ın cemaline ulaşma mefkûresi.
Fitne ve belaları tekâmül aracı bilenlerin sabrı kuşanması.
Altını ateşte eritip posasının çıkması gibi “sadıklar” ile “nankörlerin” birbirinden ayrılması.
İmtihan dünyasındaki yaradılış gayesi.
Doğumdan kabre, kabirden ebede bir imtihan silsilesi…
